به گزارش خبرنگار مهر، زنجیره انسانی از دانشجویان و دانش آموزان در حالی که دست به دست یکدیگر برای اثبات پشتیبانی از حق مسلم یک ملت شعار ˈانرژی هسته ای حق مسلم ماستˈ را سر داده بودند تا بار دیگر حق خود را از غرب فریاد بزنند، امروز مجتمع آب سنگین خنداب در برگرفتند.
پروژه تولید آب سنگین در شمال غربی اراک و در نزدیکی تاسیسات نیروگاه 40 مگاواتی آب سنگین اراک قرار دارد و برای تامین آب سنگین این رآکتور ساخته شده است.
ایران در دایره کشورهای پیشرفته هسته ای
به تعبیر مقامات انرژی هسته ای ایران، این پروژه نقش بسزایی در ارتقای علمی کشور و صنایع داخلی دارد و نشانگر رشد و بلوغ و ارتقای دانش فنی نیروهای متخصص ایرانی است که با راه اندازی آن ایران در دایره 9 کشور دارای تجهیزات تولید آب سنگین و توان فعالیت در این زمینه در دنیا قرار گرفت.
پروژه مجتمع تولید آب سنگین اراک به عنوان یکی از شاخصه های دانش هسته ای، در پزشکی و به خصوص کنترل سرطان و کنترل بیماری ایدز نقش تعیین کننده ای دارد و به عنوان خنک کننده و کندکننده رآکتورهای آب سنگین به کار می رود.
اکنون کشورهای آرژانتین، کانادا، هند و نروژ نیز بزرگترین صادرکنندگان آب سنگین جهان هستند که ایران نیز با تلاش می تواند در این جرگه قرار گیرد.
آب خالص+ هیدورژن = آب سنگین
آب خالص ماده ای است بی رنگ، بی بو و بدون طعم است، فرمول شیمیایی آب H2O است، یعنی هر مولکول آب از اتصال دو اتم هیدروژن به یک اتم اکسیژن ساخته شده است.
نکته ای که باید در نظر داشت آن است که عنصر هیدروژن همانند بسیاری دیگر از عنصرهای طبیعت ایزوتوپ هایی دارد که عبارتند از H2 که با D دوتریم و H 3 که با T تریتیم نمایش می دهند.
به تعبیر دیگر، تهیه آب سنگین در چهار مرحله پیچیده فنی صورت می‌گیرد، ابتدا آب طبیعی تبدیل به آب خالص شده و سپس با گازF H 2مجاور می‌شود و بعد در برجهای سرد و گرم با ضرایب جداسازی مختلف، تبادل دو دمایی صورت می‌گیرد و در نهایت آب سنگین مورد نیاز بدست می‌آید.
آب سنگین 10درصد از آب معمولی سنگین تر است.
کاربرد های آب سنگین
از آب سنگین برای تولید رادیوایزوتوپ ها در صنعت، کشاورزی و پزشکی استفاده می شود، همچنین در رادیوگرافی، نوترون تراپی و نوترون رادیوگرافی از آن بهره برداری می شود.
علاوه براینها، آب سنگین برای تشخیص نشت آبهای زیرزمینی یا نشت آب از سدها، کاربرد زیادی دارد. علاوه بر اینها، دو تریم در تحقیقات فیوران، یا گداخت سرد نقش محوری ایفا می کند.
باتوجه به اینکه کشور ما دارای منابع بزرگی از اورانیوم طبیعی است، با تولید آب سنگین در اراک، می توانیم راکتورهای آب سنگینی بسازیم که برای سوخت خود نیازی به کار دشوار و پرهزینه غنی سازی اورانیوم ندارند.
تولید سالانه 16 تن آب سنگین
در تأسیسات اراک سالانه 16 تن آب سنگین تولید می شود که نه تنها در تولید برق از نیروگاه های آب سنگین کاربرد، بلکه مصارف زیادی در پزشکی هسته ای دارد. همان طور که ذکر شد از آب سنگین برای تولید رادیوایزوتوپ ها و رادیوداروها استفاده می شود.
رادیوایزوتوپ ها در صنعت و کشاورزی کاربرد زیادی دارند. پروژه تولید آب سنگین در اراک به اندازه دستیابی به فرآیند غنی سازی اورانیوم افتخارآفرین است.
از پرتوداروها برای تشخیص و درمان بیماری هایی چون سرطان، تومورهای خوش خیم و بدخیم، نارسایی های قلبی و عروقی استفاده می شود. مثلا" در پت اسکن که پیشرفته ترین تکنیک در پزشکی هسته ای است، گلوکز نشان دار یا FDG یا فلوئودین کاربرد بسیار زیادی دارد برای نشان دار کردن گلوکز یا فلوئور از آب سنگین استفاده می شود که به عنوان مثال از FDG برای بررسی متابولیسم گلوکز و تشخیص تومورها در مغز بهره گیری می شود.
باتوجه به این که واردات بعضی رادیوایزوتوپ ها و رادیوداروها از کشورهای دیگر با مشکل مواجه است، تولید آب سنگین در کشور موفقیت بزرگی چه در عرصه تولید برق و چه در عرصه پزشکی و صنعت و کشاورزی محسوب می شود.
تولیدات مجتمع آب سنگین اراک رقیب کشورهای پیشرفته
مواد تولید شده در مجتمع آب سنگین اراک از نظر کیفیت قابل رقابت با نمونه های مشابه خارجی است و از نظر اقتصادی ایران در این زمینه به خودکفایی رسیده است.
فرماندار شهرستان خنداب بر استفاده جمهوري اسلامي ايران از انرژي هسته اي به صورت صلح آميز و با رويكرد اسلامي تاکید کرد و گفت: وظيفه مردم در قبال انرژي هسته اي حمايت از سياست هاي نظام جمهوري اسلامي و همكاري با مسوولان در به استقلال رسيدن و خودكفايي است.
سيد محسن سجادي افزود: تشكيل حلقه انساني از اقشار مختلف مردم پيرامون مجتمع آب سنگين شهرستان خنداب به مناسبت بيستم فروردين ماه روز ملي فناوري هسته اي با هدف حمايت و دستيابي به خواسته هاي به حق مردم درخصوص برخورداري از انرژي اتمي و حفاظت از اين نعمت صورت گرفته است.
پیشرفت ایران در گرو پافشاری بر مواضع هسته ای
استاندار مركزی نیز با بیان اینکه پیشرفت ایران و دستیابی آن به اهداف چشم انداز بیست ساله در گرو پافشاری بر مواضع هسته ای است گفت: استقرار تاسیسات آب سنگین در شهرستان خنداب از توابع استان مركزی افتخاری برای مردم و مسوولان این استان است و از اینكه ایران اسلامی در زمان كوتاهی توانسته به این سطح از پیشرفت هسته ای دست یابد به خود می بالد.
علی اكبر شعبانی فرد افزود: نظام سلطه به خوبی می داند كه ایران حتی در فكر تولید سلاح هسته ای نیست و در بازرسی های رسمی از تاسیسات هسته ای نیز هیچ نشانی از این اتهام واهی به دست نیامده است.
نظر شما